स्वयंपूर्णतेची कहाणी: १३ वर्षांचा ‘धाडसी व्यापारी’ कानिफनाथ
साभार: सुषमा अंधारे फेसबूक वॉल वरून
स्थळ: परळी, वडारवाडी परिसर
आजच्या जगात जिद्द आणि स्वाभिमान यांचा अर्थ काय आहे, हे जर पाहायचे असेल तर परळीच्या वडारवाडी परिसरातील एका तेरा वर्षांच्या मुलाला भेटायला हवे—तो म्हणजे कानिफनाथ.
एका-दीड वर्षांचे असताना आई-वडिलांचे छत्र हरवलेल्या या मुलाने नियतीला कधीही शरण जाण्याचे ठरवले नाही. आपले बालपण हरवले असतानाही त्याने कोणासमोर हात पसरला नाही. उलट, अत्यंत कमी वयात त्याने जबाबदारीचे ओझे स्वतःच्या खांद्यावर घेतले.
🌅 पहाटेचा प्रवास आणि आत्मनिर्भरता
कानिफनाथच्या जीवनातील दिनक्रम अनेक मोठ्या माणसांनाही विचार करायला लावणारा आहे. वयाच्या सातव्या वर्षापासून, तो पहाटे लवकर उठून थेट भाजीपाल्याच्या मार्केटमध्ये (बीटावर) जातो. शेतकऱ्यांकडून ठोक भावाने भाजी खरेदी करून तो दिवसभर ती डोक्यावर घेऊन संपूर्ण परिसरात विकायचा.
जेव्हा वयाच्या दहाव्या वर्षी त्याची आजी, जी त्याचे एकमेव आधार होती, तिचेही छत्र हरवले, तेव्हा कानिफनाथ पूर्णपणे एकटा पडला. पण या एकटेपणाने त्याला कधीही दुर्बळ केले नाही. त्याने आपला शिरस्ता (नियम) कायम ठेवला. तो कोणाकडेही मदतीसाठी उभा राहिला नाही, ना वाईट संगतीत रमला.
आज तो एकटाच भाजी आणतो आणि दिवसभर एका गाडीवर भाजी विकून स्वतःचा उदरनिर्वाह करतो. एक जवळची मामी जेवणाची सोय करते, पण आर्थिक दृष्ट्या कानिफनाथ संपूर्णपणे स्वयंपूर्ण आहे. तो स्वतःची जबाबदारी घेण्यास पूर्णपणे सक्षम आहे.
🌟 समजूतदारपणा आणि कणखरता
कानिफनाथशी बोलताना जाणवते की तो फक्त आर्थिकच नव्हे, तर भावनिक दृष्ट्याही कमालीचा समंजस आणि कणखर आहे. त्याच्या चेहऱ्यावर परिस्थितीबद्दल कसलीही तक्रार नाही, आयुष्याकडून कुठल्याही अवास्तव अपेक्षा नाहीत आणि “माझ्याच बाबतीत हे का झाले?” असा लवलेशही नाही.
या भेटीतून मनात प्रचंड प्रेम, अभिमान आणि निसर्गाने केलेल्या अन्यायामुळे मिश्र भावना दाटून येतात. मात्र, कानिफनाथकडे पाहिल्यावर दया किंवा सहानुभूती दाखवण्याची इच्छा आपोआप मावळते. कारण ज्या जिद्दीने तो उभा आहे, ज्या जबाबदारीने तो आपल्या चार भिंतीच्या खोलीला ‘घरपण’ देण्यासाठी वावरत आहे, त्यातून त्याने खरं आयुष्य काय आहे हे जाणले आहे, हे स्पष्ट होते.
“आयुष्यातील कुठल्याही अभावाचा प्रभाव आपल्या स्वभावावर न होऊ देता जिद्दीने आणि स्वाभिमानाने उभे राहणे हे आदर्शवत आहे.”
कानिफनाथने दाखवून दिले आहे की, परिस्थिती कितीही बिकट असली तरी, स्वाभिमान आणि मेहनत या दोन गोष्टींच्या बळावर मनुष्य कोणत्याही संकटावर मात करू शकतो. तो आजच्या पिढीसाठी एक प्रेरणास्रोत आहे, जो आपल्याला शिकवतो की स्वतःवर विश्वास असेल तर तुम्ही कोणावरही अवलंबून राहात नाही.
